Cybercrime, maar ook gedigitaliseerde vormen van ‘klassieke’ criminele vergrijpen nemen fors toe. In het eerste kwartaal van dit jaar turfde de politie een verdubbeling van het aantal aangiften ten opzichte van 2020. Vooral oplichting via WhatsApp en fraude in de online handel springen eruit.
Criminelen verleggen hun werkterrein van de fysieke wereld naar internet. De politie ziet cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit jaarlijks met zo’n 25 procent toenemen. Met name het toenemend aantal gevallen van oplichting en hacken valt op. WhatsApp wordt veelvuldig gebruikt voor fraude, aldus de Nationale Politie. Daarbij doet een crimineel zich voor als een bekende van het slachtoffer en vraagt deze om snel geld over te maken vanwege een noodsituatie.
Appt een bekende je om geld? Betaal dan nooit vóór je hebt gebeld! Juan werd opgelicht voor 7000 euro. Hij is helaas niet de enige. Uit de kwartaalcijfers van 2021 blijkt dat er veel meer digitale misdrijven zijn dan het jaar ervoor. Bekijk de video: https://t.co/oRHMRKF09u
— POL_ZAW (@POL_ZAW) April 15, 2021
Sinds 30 april vorig jaar is het mogelijk om online aangifte te doen van deze zogenoemde vriend-in-noodfraude. Daar hebben burgers veelvuldig gebruik van gemaakt: ruim 25.000 keer. Het aantal pogingen om financieel misbruik te maken van de hulpvaardigheid van anderen nam in de eerste maanden van dit jaar verder toe. Ook signaleert de politie meer fraude met online handel. Daarbij betaalt iemand wel voor een product, maar ontvangt vervolgens niets. Dit gebeurde vooral veel in december 2020, de feestmaand waarin niet-essentiële winkels waren gesloten vanwege de coronamaatregelen. Er dreigt ook een nieuwe valkuil op Marktplaats.
Investeringen noodzakelijk
‘De voortdurende groei van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit laten een absolute noodzaak zien voor extra investeringen in een digitaal vaardige politie,’ vindt Theo van der Plas, programmadirecteur Digitalisering & Cybercrime. Hij pleit voor een forse financiële injectie om fenomenen als ransomware, phishing, DDoS-aanvallen en WhatsApp-fraude landelijk beter te kunnen aanpakken. ‘Zo’n 300 miljoen euro moet gaan naar het vergroten van onze digitale vaardigheid en naar extra mensen, data-infrastructuur en innovatie.’
Meer menskracht
Basisteams zoals dat van Zaanstreek – Waterland moeten de noodzakelijke kennis, kunde en middelen krijgen om cybercrime lokaal aan te pakken. Nieuwe technologie als kunstmatige intelligentie en slimme sensoren moeten helpen in de strijd tegen online misdaad. Ook wil Van der Plas een fors aantal hogeropgeleiden aantrekken om zo de cyberopsporing en digitalisering op niveau te krijgen en te houden. ‘Daarvoor zijn tot 2025 zo’n 460 functies extra nodig. Deze investeringen zijn stuk voor stuk essentieel om zicht en grip te houden op cybercrime.’
Successen
De politie zet ondertussen ook stappen om cybercrime tegen te gaan. Onlangs werden in Rotterdam 25 verdachten opgepakt in een onderzoek naar internetoplichting en witwassen. Deze zogenoemde ‘geldezels’ lieten hun bankrekening misbruiken door criminelen. Via deze katvangers hopen rechercheurs uit te komen bij de hoofddaders. Om de lucratieve ransomware-economie over de volle breedte te bestrijden is onlangs de Taskforce Ransomware opgericht. Daarin wordt met publieke en private partners uit binnen- en buitenland samengewerkt en gezamenlijk gezocht naar de zwakke plekken in de criminele samenwerkingsverbanden.
