In Zaanstad zijn 44 reacties binnengekomen op de voorstellen voor een andere verdeling van sociale huurwoningen, op een toraal van 956 uit de regio’s Zaanstreek – Waterland en Amstelland-Meerlanden en de gemeente Amsterdam. Ze geven een wisselend beeld, maar waren wel aanleiding om een versoepeling van het sanctiebeleid bij het weigeren van een huis voor te bereiden.
Het nieuwe beleid is gebaseerd op een puntenysteem en moet ervoor zorgen dat mensen met de grootste behoefte aan een woning eerder aan bod komen. Er zijn wachtpunten (voor de inmiddels opgebouwde inschrijfduur), zoekpunten (voor de inzet die iemand toont om een huis te bemachtigen) en spoedpunten. Woningzoekenden kunnen in drie gevallen spoedpunten krijgen: wanneer het gaat om gescheiden mensen met kinderen, om inwonende gezinnen en om problematisch thuiswonende jongeren. Met deze wacht-, zoek- en spoedpunten bouwen woningzoekenden een totaal op dat hun plaats op de ranglijst bepaalt.
Instemming en zorgen
Daarop zijn veel positieve reacties binnengekomen, maar er zijn ook zorgen. Dat schrijft wethouder Songül Mutluer van Wonen aan de gemeenteraad. De instemmende geluiden gaan vooral over de mogelijkheden van mensen in problematische situaties om sneller aan woonruimte te komen. De zorgen gaan vooral over het effect van de veranderingen op de positie die mensen op grond van hun inschrijfduur nu hebben op de wachtlijst en over de toenemende complexiteit van het systeem.
In een flink aantal reacties (ruim vijftien procent van het totaal) werd expliciet ingegaan op zoekpunten. ‘In driekwart van deze reacties zijn bedenkingen geuit ten aanzien van zoekpunten. Insprekers hebben zorgen dat er verplicht gezocht moet worden om de positie op de wachtlijst te behouden. Daarnaast vragen insprekers zich af of er wel voldoende aanbod is om een aantal keer per maand te kunnen reageren,’ schrijft Mutluer. Op het bestraffen van mensen die een aangeboden huis afwijzen kwam veel kritiek: ‘Insprekers vinden dat woningzoekenden niet gestraft kunnen worden voor het weigeren van een woning. Een vaak genoemde reden is dat pas na bezichtiging beoordeeld kan worden of een woning geschikt is.’ Daar wordt nu dus naar gekeken.
Vertraging
De invoering van het nieuwe systeem loopt echter vertraging op, onder andere doordat de aanbodsite van sociale huurwoningen Woningnet pas dit najaar met een offerte komt voor de te verwachten kosten van de omschakeling. Zolang niet duidelijk is hoe die eruit zien kunnen gemeenten en corporaties niet verder met het eigen cijferwerk – er liggen op dit moment alleen globale berekeningen op tafel. De gemeenten willen bovendien beter nagaan hoeveel capaciteit er nodig is voor het toetsen van de situatiepunten. Pas als alle kosten inzichtelijk zijn kunnen er knopen worden doorgehakt.
Dat alles betekent dat het uiteindelijke voorstel niet al dit jaar aan de raad kan worden voorgelegd maar dat waarschijnlijk volgend voorjaar wordt. Geven de betrokken gemeenteraden allemaal hun zegen aan het plan dan moeten de lokale huisvestingsverordeningen nog worden aangepast. Besluiten hierover worden medio volgend jaar verwacht. Begonnen wordt nu eerst met het informeren van de insprekers over de laatste stand van zaken.
